خانه/دستورالعمل ها

دستورالعمل ها

راهنمای عمومی برای مراجعه به آزمایشگاه

لطفاً هنگام مراجعه، نسخه پزشک یا درخواست آزمایش و کارت شناسایی معتبر همراه داشته باشید. در صورت استفاده از بیمه، ارائه دفترچه یا کارت بیمه تکمیلی الزامی است. لطفاً هنگام مراجعه به بخش پذیرش، شماره نوبت دریافت کرده و در سالن انتظار، تا اعلام نوبت خود حضور داشته باشید. برای رعایت بهداشت و سرعت در ارائه خدمات، لطفاً زمان حضور در آزمایشگاه از ماسک استفاده نمایید.

آمادگی قبل از انجام آزمایش‌ها

آزمایش‌های نیازمند ناشتایی برای آزمایش‌های قند خون، چربی خون، عملکرد کبد و کلیه، حداقل ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتایی (بدون خوردن غذا، نوشیدنی‌های شیرین یا چای با قند) ضروری است. در این مدت می‌توانید فقط آب بنوشید. از انجام فعالیت‌های سنگین، استرس و کشیدن سیگار قبل از آزمایش خودداری کنید.

آزمایش‌های هورمونی

برخی از آزمایش‌های هورمونی باید در روزهای خاصی از سیکل قاعدگی انجام شوند. لطفاً با پذیرش آزمایشگاه هماهنگ کنید.

آزمایش ادرار و مدفوع

نمونه ادرار اول صبح مناسب‌ترین نمونه برای اکثر آزمایش‌ها است. برای نمونه ادرار، لازم است ناحیه تناسلی به‌خوبی شسته شده و نمونه وسط جریان ادرار جمع‌آوری شود. در صورت انجام آزمایش کشت ادرار، بهتر است نمونه در آزمایشگاه یا با رعایت شرایط استریل تهیه شود. نمونه مدفوع باید تازه باشد و حداکثر ظرف دو ساعت به آزمایشگاه تحویل داده شود.

تست قند بارداری (GCT و GTT)

آزمایش تحمل گلوکز بارداری (GTT) نیازمند ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتایی است. لطفاً زمان کافی برای حضور در آزمایشگاه (حدود ۲ تا ۳ ساعت) در نظر بگیرید. قبل از آزمایش داروها و شرایط خاص خود را با پذیرش بررسی نمایید.

روش انجام آزمایش پرولاکتین (Prolactin)

آزمایش پرولاکتین یکی از آزمایش‌های مهم در ارزیابی عملکرد غده هیپوفیز است که سطح هورمون پرولاکتین را در خون اندازه‌گیری می‌کند. این هورمون نقش حیاتی در فرآیند شیردهی، تنظیم سیکل قاعدگی، باروری و سلامت غدد جنسی دارد. افزایش یا کاهش غیرطبیعی این هورمون می‌تواند نشانه اختلالات هورمونی، تومورهای هیپوفیز یا سایر بیماری‌ها باشد. آمادگی قبل از انجام آزمایش پرولاکتین بهتر است نمونه‌گیری صبح (معمولاً بین ساعت ۸ تا ۱۰ صبح) و حداقل ۲ تا ۳ ساعت پس از بیدار شدن انجام شود، زیرا سطح پرولاکتین در اوایل صبح به طور طبیعی بالاتر است. توصیه می‌شود حداقل ۳۰ دقیقه قبل از نمونه‌گیری در حالت استراحت قرار بگیرید تا از تاثیر استرس و فعالیت بدنی بر نتیجه آزمایش جلوگیری شود. در روز آزمایش از انجام فعالیت‌های شدید بدنی، تحریک نوک سینه، استرس زیاد و مصرف غذاهای سنگین خودداری شود. مصرف برخی داروها (مانند ضدافسردگی‌ها، ضد استفراغ‌ها، داروهای فشار خون و استروژن‌ها) می‌تواند بر سطح پرولاکتین تأثیر بگذارد. در صورت مصرف هر نوع دارو، حتماً موضوع را با پزشک یا مسئول آزمایشگاه در میان بگذارید. معمولاً آزمایش پرولاکتین به ناشتایی نیاز ندارد، مگر اینکه هم‌زمان با سایر آزمایش‌های خونی که ناشتایی لازم دارند انجام شود. روش انجام آزمایش نمونه‌گیری از طریق یک نمونه خون وریدی (معمولاً از بازو) انجام می‌شود. پس از نمونه‌گیری، سرم خون جداسازی و در دستگاه‌های ایمونواسی (Immunoassay) یا الایزا (ELISA) برای اندازه‌گیری دقیق سطح پرولاکتین مورد آزمایش قرار می‌گیرد. زمان آماده شدن جواب معمولاً چند ساعت تا یک روز کاری است. عوامل مؤثر بر نتیجه آزمایش استرس، اضطراب، انجام ورزش یا تحریک سینه در ساعات قبل از آزمایش می‌تواند منجر به افزایش موقتی پرولاکتین شود. مصرف داروها، دوران بارداری، شیردهی و برخی بیماری‌ها (مانند کم‌کاری تیروئید) نیز می‌توانند بر نتایج تاثیرگذار باشند. در مواردی که نتیجه آزمایش به‌طور غیرطبیعی بالا باشد، ممکن است پزشک درخواست تکرار آزمایش با فاصله زمانی یا انجام آزمایش پرولاکتین با رقیق‌سازی (Prolactin Dilution Test) را برای جلوگیری از خطای موسوم به "هوک افکت" (Hook Effect) داشته باشد. تفسیر نتایج محدوده نرمال سطح پرولاکتین بسته به جنس، شرایط فیزیولوژیک (بارداری یا شیردهی) و روش آزمایش ممکن است کمی متفاوت باشد. پرولاکتین بالا (Hyperprolactinemia) می‌تواند ناشی از تومورهای خوش‌خیم هیپوفیز (پرولاکتینوما)، کم‌کاری تیروئید، استرس شدید یا مصرف داروهای خاص باشد. پرولاکتین پایین معمولاً اهمیت بالینی زیادی ندارد اما می‌تواند در موارد خاص مورد بررسی قرار گیرد. جمع‌بندی آزمایش پرولاکتین یک تست حساس و کلیدی برای ارزیابی اختلالات هورمونی، ناباروری، بی‌نظمی‌های قاعدگی و ترشح غیرطبیعی شیر است. انجام صحیح این آزمایش با رعایت شرایط پیش از نمونه‌گیری، تضمین‌کننده نتایج دقیق و قابل اعتماد می‌باشد.

راهنمای جمع‌آوری صحیح ادرار ۲۴ ساعته

اهمیت آزمایش ادرار ۲۴ ساعته آزمایش ادرار ۲۴ ساعته یکی از روش‌های دقیق برای ارزیابی عملکرد کلیه‌ها و میزان دفع مواد مختلف (نظیر پروتئین، کراتینین، کلسیم، سدیم و ...) در طول شبانه‌روز است. دقت در نحوه جمع‌آوری نمونه، تأثیر مستقیم بر صحت نتیجه آزمایش دارد. مراحل و دستورالعمل جمع‌آوری صحیح ادرار ۲۴ ساعته ۱. آمادگی اولیه: برای انجام این آزمایش به یک ظرف مخصوص و درب‌دار با حجم مناسب (حدود ۲.۵ تا ۳ لیتر) نیاز است که از آزمایشگاه دریافت می‌کنید. لطفاً پیش از شروع جمع‌آوری، این دستورالعمل را به دقت مطالعه نمایید. ۲. زمان شروع و پایان نمونه‌گیری: صبح روز شروع آزمایش، اولین ادرار (پس از بیدار شدن) را دور بریزید و ساعت دقیق آن را یادداشت کنید. این ساعت، زمان شروع جمع‌آوری شما محسوب می‌شود. از این لحظه، تمام ادرارهای بعدی طی ۲۴ ساعت آینده باید در ظرف مخصوص جمع‌آوری شود. روز بعد، دقیقاً در همان ساعت شروع، آخرین نمونه ادرار را نیز در ظرف اضافه کنید. پس از اتمام، ظرف را به آزمایشگاه تحویل دهید. ۳. نکات مهم حین جمع‌آوری: تمام ادرار دفع‌شده طی ۲۴ ساعت باید جمع‌آوری شود. حتی از دست رفتن یک نوبت ادرار، باعث نادرست شدن نتیجه آزمایش خواهد شد. ظرف جمع‌آوری باید در محیط خنک (ترجیحاً یخچال یا دمای پایین اتاق) نگهداری شود. از ریختن دستمال کاغذی، مدفوع یا سایر آلودگی‌ها داخل ظرف خودداری نمایید. در صورت توصیه پزشک یا آزمایشگاه، ممکن است مواد نگهدارنده (نگه‌دارنده‌های شیمیایی) داخل ظرف قرار داده شوند. لطفاً بدون دستکاری از ظرف استفاده کنید. ۴. توصیه‌های ویژه: در طول جمع‌آوری، مصرف مایعات و رژیم غذایی را طبق دستور پزشک رعایت کنید. در صورت مصرف داروهای خاص، حتماً پزشک یا آزمایشگاه را مطلع نمایید. نمونه جمع‌آوری‌شده باید در اسرع وقت به آزمایشگاه تحویل داده شود. ۵. مواردی که باعث باطل شدن نمونه می‌شود: فراموشی جمع‌آوری حتی یک نوبت ادرار. نگهداری نامناسب (گرمای زیاد یا فاسد شدن نمونه). آلودگی نمونه با مدفوع، دستمال یا سایر مواد خارجی. عدم ثبت دقیق ساعت شروع و پایان جمع‌آوری. جمع‌بندی: رعایت کامل مراحل جمع‌آوری ادرار ۲۴ ساعته تضمین‌کننده نتایج دقیق و معتبر آزمایش شما خواهد بود. در صورت بروز هرگونه سوال یا نیاز به مشاوره، با کارشناسان آزمایشگاه پاتوبیولوژی نیلو همدان تماس بگیرید.

راهنمای جمع‌آوری صحیح نمونه اسپرم

اهمیت نمونه‌گیری صحیح آزمایش تجزیه مایع منی (اسپرم) یکی از مهم‌ترین آزمایش‌ها در بررسی باروری مردان و تشخیص اختلالات مربوط به تولید و حرکت اسپرم است. رعایت کامل اصول نمونه‌گیری، تأثیر مستقیم بر دقت نتایج آزمایش دارد. مراحل و دستورالعمل جمع‌آوری نمونه اسپرم ۱. آمادگی قبل از نمونه‌گیری مدت پرهیز جنسی: برای دقت بهتر، توصیه می‌شود ۲ تا ۷ روز قبل از نمونه‌گیری از هرگونه انزال (رابطه جنسی یا خودارضایی) خودداری شود. پرهیز بیش از ۷ روز یا کمتر از ۲ روز ممکن است باعث بروز خطا در نتایج آزمایش شود. از مصرف الکل، دخانیات و داروهایی که بر عملکرد اسپرم تأثیر دارند در روزهای قبل از نمونه‌گیری خودداری شود مگر با نظر پزشک. ۲. نحوه جمع‌آوری نمونه نمونه باید ترجیحاً در محل آزمایشگاه و در اتاق مخصوص نمونه‌گیری که شرایط بهداشتی و حریم خصوصی دارد، جمع‌آوری شود. در صورت ضرورت جمع‌آوری نمونه در منزل، حتماً باید نمونه در ظرف استریل و مورد تایید آزمایشگاه ریخته شده و حداکثر طی ۳۰ دقیقه در دمای بدن (نزدیک به ۳۷ درجه سانتی‌گراد) به آزمایشگاه تحویل داده شود. تنها روش مجاز جمع‌آوری نمونه، انزال از طریق تحریک دستی (خودارضایی) می‌باشد. استفاده از کاندوم‌های معمولی، روش‌های مقاربت یا وسایل کمکی به دلیل آلودگی با مواد شیمیایی، قابل قبول نیست مگر در شرایط خاص با استفاده از کاندوم‌های ویژه بدون مواد اسپرم‌کش. ۳. نکات مهم حین جمع‌آوری اطمینان حاصل کنید که تمامی مایع منی به طور کامل در ظرف استریل ریخته شود. از دست رفتن بخشی از نمونه می‌تواند باعث خطا در نتایج شود. در صورت ریختن بخشی از نمونه یا وجود مشکل در جمع‌آوری، حتماً موضوع را به مسئول فنی آزمایشگاه اطلاع دهید. پس از جمع‌آوری، درب ظرف را محکم ببندید و بلافاصله به آزمایشگاه تحویل دهید. ۴. مواردی که باعث باطل شدن نمونه می‌شود جمع‌آوری ناقص نمونه. استفاده از ظروف غیراستریل یا آلوده. تاخیر بیش از ۳۰ دقیقه در تحویل نمونه. تماس نمونه با مواد شوینده یا مواد اسپرم‌کش. جمع‌بندی رعایت دقیق این دستورالعمل‌ها باعث می‌شود که نتیجه آزمایش شما قابل اعتماد، دقیق و قابل استناد برای پزشک معالج باشد. در صورت داشتن هرگونه سوال یا نیاز به راهنمایی بیشتر، می‌توانید با کارشناسان آزمایشگاه پاتوبیولوژی نیلو همدان تماس بگیرید.

راهنمای جمع‌آوری صحیح نمونه ادرار

اهمیت نمونه‌گیری صحیح نمونه‌گیری صحیح ادرار نقش بسیار مهمی در دقت نتایج آزمایش‌های تشخیص طبی دارد. عدم رعایت اصول جمع‌آوری می‌تواند منجر به نتایج نادرست، تکرار آزمایش و تشخیص اشتباه شود. دستورالعمل جمع‌آوری نمونه ادرار برای آزمایش روتین (Urine Routine) ۱. آماده‌سازی نمونه باید ترجیحاً اولین ادرار صبحگاهی باشد زیرا این نمونه غلیظ‌تر است و اطلاعات تشخیصی دقیق‌تری ارائه می‌دهد. از مصرف داروهایی که ممکن است رنگ یا نتیجه ادرار را تغییر دهند (با مشورت پزشک) خودداری شود. ظرف استریل مخصوص ادرار را از آزمایشگاه دریافت نمایید. ۲. نحوه صحیح جمع‌آوری پیش از جمع‌آوری، ناحیه تناسلی را با آب و صابون به دقت شستشو دهید و کاملاً خشک کنید. هنگام ادرار کردن، ابتدا کمی از ادرار (بخش ابتدایی) را در توالت دفع کرده و سپس بخش میانی جریان ادرار را در ظرف استریل جمع‌آوری نمایید. درب ظرف را بلافاصله و محکم ببندید. نمونه را در اسرع وقت (حداکثر طی یک ساعت) به آزمایشگاه تحویل دهید. دستورالعمل جمع‌آوری نمونه برای کشت ادرار (Urine Culture) نکات ویژه: حتماً باید اولین ادرار صبحگاهی یا نمونه‌ای که حداقل ۳ تا ۴ ساعت در مثانه مانده، برای کشت ادرار جمع‌آوری شود. حین شستشو و نمونه‌گیری دقت بیشتری لازم است تا از آلودگی با باکتری‌های پوست یا محیط جلوگیری شود. ظرف نمونه باید کاملاً استریل باشد و نباید لبه داخلی ظرف یا درب آن با دست یا سایر سطوح تماس پیدا کند. نمونه باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن (ترجیحاً کمتر از یک ساعت) به آزمایشگاه تحویل داده شود. در صورت تأخیر، نمونه باید در یخچال نگهداری شود. مواردی که باعث باطل شدن نمونه می‌شود: تماس لبه داخلی ظرف با دست یا محیط. استفاده از ظروف غیراستریل. نمونه‌گیری ناقص (جمع‌آوری قسمت ابتدایی یا انتهایی ادرار). نگهداری طولانی‌مدت در دمای اتاق. آلودگی با مواد شوینده یا صابون. جمع‌بندی رعایت دقیق اصول بهداشتی و مراحل صحیح نمونه‌گیری، تضمین‌کننده نتایج دقیق و معتبر آزمایش شما خواهد بود. در صورت داشتن هرگونه سوال یا نیاز به مشاوره، با کارشناسان آزمایشگاه پاتوبیولوژی نیلو همدان تماس بگیرید.